Od dnia 31 sierpnia 2023r. wprowadzone zostało zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych dla zakupu pierwszego mieszkania lub domu.
Zwolnienie z podatku PCC podczas zakupu nieruchomości dotyczy tylko mieszkań, spółdzielczych praw własności lub domów. Nie dotyczy działek i nie odnosi się do transakcji, które doszły do skutku przed 31 sierpnia 2023 roku.
Warunki zwolnienia od PCC:
Od powyższych zasad obowiązuje jeden wyjątek. Dotyczy on sytuacji, w której nabywcy lub nabywcom w dniu zawarcia umowy sprzedaży posiadają lub przed tym dniem posiadały udział w takich prawach, ale jego wysokość nie przekracza lub nie przekraczała 50% i został on nabyty w drodze dziedziczenia. Takie osoby nadal mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku PCC.
Planujesz przeprowadzenie transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości? Podatku od czynności cywilnoprawnych trudno będzie uniknąć. Transakcja sprzedaży domu, mieszkania lub działki jest opodatkowana podatkiem PCC. Wysokość podatku zależy przede wszystkim od rodzaju i wartości przedmiotu sprzedaży.
Poprzez umowę sprzedaży strony zobowiązują się do przeniesienia własności przedmiotu sprzedaży i jego wydania, a z drugiej strony do jego odebrania i zapłaty ustalonej ceny. Określenia wymagają warunki sprzedaży – w tym m.in. w zakresie ceny i warunków dodatkowych.
Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy sprzedaży, które obejmują nieruchomości znajdujące się w Polsce oraz za granicą, jeśli kupujący nieruchomość ma siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce, a do zawarcia umowy również doszło w Polsce.
Umowa zbycia nieruchomości, ale również inne umowy cywilnoprawne, podlegają pod opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Z tytułu dokonania transakcji należy uiścić podatek oraz złożyć odpowiednią deklarację podatkową.
Co do zasady przy zakupie mieszkania trudno uniknąć opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wszystko dlatego, że zapłaty podatku nie należy spodziewać się jedynie w ściśle określonych w przepisach prawa sytuacjach. Nieruchomość na cele mieszkaniowe to zazwyczaj nie tylko koszty takie, jak na przykład taksa notarialna. Zakup nieruchomości wymaga zapłaty podatku z uwzględnieniem ceny rynkowej nieruchomości.
Opodatkowanie sprzedaży działki jest również możliwe, jeśli strona jest podatnikiem VAT. W razie prowadzenia działalności gospodarczej obowiązujące przy transakcji sprzedaży nieruchomości zasady mogą być więc nieco inne.
Dokonując zakupu mieszkania z rynku pierwotnego, z reguły wyłączone zostanie powstanie obowiązku podatkowego. Umowa kupna mieszkania od dewelopera nie wymaga złożenia deklaracji w urzędzie skarbowym.
Istotą przedsiębiorstw z branży deweloperskiej jest prowadzenie działalności gospodarczej. Jej formy mogą być różne, jednak jeśli to możliwe, podmioty tego typu wybierają opodatkowanie sprzedaży mieszkania, domu lub działki w ramach podatku VAT. Dokument zakupu stanowi w tym przypadku faktura, a cena uwzględnia już podatek od towarów i usług.
Opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych są umowy sprzedaży obejmujące nie tylko nieruchomości (np. mieszkanie, dom czy działka), ale również m.in.:
• rzeczy ruchome – np. samochody, sprzęt elektroniczny czy motorowery,
• prawa autorskie,
• użytkowanie wieczyste,
• spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
• wierzytelności.
Obowiązek zapłaty podatku powstanie również w przypadku innych od zakupu nieruchomości transakcji. Mowa tu m.in. o zawarciu umowy darowizny czy dziale spadku.
Wiesz już, że w Twoim przypadku obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych powstanie, ponieważ transakcja cywilnoprawna, niekoniecznie zawierana w ramach działalności gospodarczej, jest opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
Podatek PCC ma ściśle określone w przepisach z zakresu prawa podatkowego stawki. Od tego zależy kwota, którą uiszczają kupujący naczelnikowi urzędu skarbowego. Obowiązek opłaty podatku w kwocie 2% dotyczy przede wszystkim umów sprzedaży (w tym nieruchomości) oraz umowy zamiany, umowy o dział spadku, darowizny, dożywocia i zniesienia współwłasności.
Wysokość podatku PCC w niektórych przypadkach jest jednak nieco niższa. Z tytułu podatku mniej niż w razie zakupu mieszkania zapłacisz, jeśli dokonasz zawarcia umowy kupna innych praw majątkowych. W takiej sytuacji będziesz zobowiązany zapłacić podatek w wysokości 1%.
Ustawodawca przewidział jednak również jeszcze bardziej atrakcyjne stawki. Generalnie opodatkowaniu na gruncie przepisów ustawy o PCC podlegają również transakcje takie jak np. umowa spółki. W rozumieniu przepisów podatek wyniesie wtedy 0,5%.
Zgodne oświadczenie woli stron umowy przy zakupie nieruchomości powoduje powstanie zobowiązania wzajemnego.
Już przed przekazaniem obiektów właściwemu podmiotowi konieczne jest, aby ustalić zakres obowiązku podatkowego. Nawet przed dniem przekazania domu lub mieszkania konieczne może okazać się uiszczenie zapłaty. Urząd Skarbowy oczekuje, że podatek zostanie opłacony w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku. Kupujący działkę, mieszkanie lub dom musi więc przygotować się na często znaczny koszt, zwłaszcza biorąc pod uwagę rosnące ceny nieruchomości. PCC jest płacone u notariusza zawsze przy umowie przyrzeczonej (końcowej) sprzedaży nieruchomości, gdyż notariusza są zobowiązani do jego pobrania i odprowadzenia do właściwego urzędu skarbowego.
Nieruchomości mogą być opodatkowane podatkiem VAT. W takim przypadku transakcja sprzedaży nieruchomości prawdopodobnie nie będzie podlegała PCC. Naliczenie podatku VAT co do zasady wyłącza podleganie podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Podatek VAT modyfikuje więc przebieg postępowań podatkowych.
Zwolnienie nie obejmuje umów, których przedmiotem są m.in. nieruchomości lub ich części w przypadku, gdy co najmniej jednak strona jest zwolniona od PCC. W przypadku domów, mieszkań i działek jedynie podatnicy vat czynni, którzy są opodatkowani podatkiem VAT, mają możliwość niezapłacenia PCC.
